Άσπρη κενή γραμμή
Καταλαβαίνουμε ότι το πολιτικό μας σύστημα μοχθεί καθημερινά για την καλυτέρευση των συνθηκών διαβίωσης όλων των ιθαγενών ετούτου του τόπου αλλά και όλων των μεταναστών που περνούν τα σύνορά μας. Αναφερόμαστε στα παλιά λεωφορεία που εξυπηρετούν τους κατοίκους της πρωτεύουσας αλλά και τα νεότερα, δηλαδή τα μεταχειρισμένα που ξεφορτώθηκε η Γερμανία. Δεν κάνουμε αντιπολίτευση. Στηρίζουμε την κυβέρνηση στην προσπάθειά της. Έχοντας όμως ακόμα ενεργούς κάποιους νευρώνες από αυτούς που ενεργοποιούν τα κέντρα του εγκεφάλου μας που είναι υπεύθυνα για την καλλιτεχνική μας όραση, δεν μπορούμε να μην τα εκμεταλλευτούμε εικαστικά. Σας παραθέτουμε λοιπόν μερικά παραδείγματα της δουλειάς μας και σας υποσχόμαστε, μετά την απόσυρσή τους, να είμαστε σε θέση να τα εκθέσουμε σε ενδεδειγμένο χώρο της Αθήνας που θα μας προσφερθεί. Μέχρι τότε, χαρείτε τα δικτυακά.
Ο καλλιτέχνης θέλει να αποδώσει τις αφαιρετικές αποχρώσεις της σκουριάς αλλά και το βαρύ τίμημα της μοναξιάς που εδράζει στα τελευταία καθίσματα αυτού του ανελέητα χτυπημένου από τον χρόνο και τις κακουχίες, λεωφορείου της πρωτεύουσας της Ελλάδας. Μαρτυρά τα χιλιάδες δρομολόγια που έχει κάνει, κάτω από τις εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες της κλιματικής αλλαγής. Χαίρομαι, που έστω και λιγοστές φορές έχω ταξιδέψει με αυτό το ζωντανό μουσείο. Από την πλευρά μου θέλω να ευχαριστήσω την κυβέρνηση που μου χάρισε απλόχερα αυτή την συγκλονιστική εμπειρία ζωής.
Μετάφραση στα αγγλικά:The artist wants to convey the abstract shades of rust as well as the heavy cost of loneliness deeply rooted in the last seats of this relentlessly beaten-down bus, by time and hardship, in the capital of Greece. It bears witness to the thousands of routes it has traveled, under the extremely adverse conditions of climate change. I am glad that, even on a few occasions, I have traveled on this living museum. On my part, I want to thank the government that generously granted me this breathtaking life experience.
Μετάφραση στα γαλλικά: L'artiste souhaite transmettre les nuances abstraites de la rouille ainsi que le coût élevé de la solitude profondément enracinée dans les derniers sièges de ce bus impitoyablement usé par le temps et les épreuves, dans la capitale de la Grèce. Il témoigne des milliers de trajets qu'il a parcourus, dans des conditions climatiques extrêmement adverses liées aux changements climatiques. Je suis heureux(se) d'avoir voyagé, même à quelques occasions, dans ce musée vivant. Pour ma part, je tiens à remercier le gouvernement qui m'a généreusement accordé cette expérience de vie époustouflante.
Μετάφραση στα ισπανικά: El artista quiere transmitir las sutiles tonalidades del óxido, así como el alto costo de la soledad profundamente arraigada en los últimos asientos de este autobús implacablemente desgastado por el tiempo y las adversidades, en la capital de Grecia. Este autobús da testimonio de los miles de recorridos que ha realizado, en condiciones climáticas extremadamente adversas debido al cambio climático. Me alegra haber viajado, aunque solo haya sido en algunas ocasiones, en este museo viviente. Por mi parte, quiero agradecer al gobierno que generosamente me ha otorgado esta impresionante experiencia de vida.
Στα γερμανικά δεν το μεταφράσαμε γιατί μπούκωσε ο μεταφραστής από τα πολλά σύμφωνα... Σύντομα θα τον επιδιορθώσουμε, εργαζόμαστε σε αυτό...
Η αριστερή φωτογραφία δείχνει την κρατική εικαστική παρέμβαση στο πίσω μέρος των λεωφορείων της πρωτεύουσας. Για όσους δεν καταλάβανε, αυτό είναι τέχνη και δεν είναι παλαιότητα ή κακή συντήρηση. Χρειάζεται αρκετός καλλιτεχνικός χρόνος και μόχθος για να φτάσουμε σε ένα τέτοιο αποτέλεσμα. Προσέξτε ιδιαιτέρα, πόσο αρμονικά δένουν το κίτρινο (ώχρα) με το λευκό και κατ’ επέκταση με το λεωφορογλυφικό στο επάνω μέρος1. Το βαθύ μπλε υπόβαθρο έρχεται με την σειρά του να κλείσει τον κύκλο με το μπλε του τριγώνου κάτω και το γαλάζιο του προφυλακτήρα. Τι να πει κανείς. Όταν το πρωτοαντίκρισα, δάκρυσα από συγκίνηση, τα συναισθήματα ήταν πολλά και δύσκολα να μεταφραστούν με λόγια. Και να σκεφτεί κανείς, ότι αυτά τα αριστουργήματα, δεν βρίσκονται πίσω από τις πόρτες ενός μουσείου με συγκεκριμένο ωράριο και τιμή εισόδου. Βρίσκονται παντού, έξω στους δρόμους μας και κυκλοφορούν ανάμεσά μας καθημερινά. Είναι ενεργά εικαστικά δρώμενα, ευγενική χορηγία της ΟΣΥ και του αντίστοιχου υπουργού Μεταφορών. Να ‘ναι καλά οι άνθρωποι, στις δύσκολες μέρες που περνούμε, ως έθνος και ως πολίτες, τέτοιες πρωτοβουλίες τονίζουν το εθνικό φρόνημα και μας γεμίζουν με αισιοδοξία και υπερηφάνεια. Σκεπτόμαστε, καλοκάγαθα, δακρύζοντας πάλι από συγκίνηση, πόσο τυχεροί είμαστε, που έχουμε τέτοιο πολιτικό προσωπικό, τριακόσιους υπέροχους βουλευτές που από αυτούς, κανένας, ούτε μια φορά δεν έχει καταδεχτεί να ακυρώσει το εισιτήριο του μέσα σε ένα τέτοιο υπέροχο έργο τέχνης.
1 «λεωφορογλυφικό». Ανακαλήφθηκαν πρώτη φορά στα λεωφορεία της ΟΣΥ από όπου πήραν και το όνομά τους. Είναι σχήματα που εμφανίζονται και πολλές φορές αλλάζουν την γεωμετρική τους φόρμα, χωρίς παρέμβαση από τον οδηγό του λεωφορείου. Προς το παρόν, δεν γνωρίζουμε τι παρουσιάζουν και πως δημιουργούνται.
Αυτός ο λαός, ο αγέρωχος, που στην αρχαιότητα τα έβαζε ακόμα και με τους θεούς, που δεν δίσταζε να πεθάνει για τα ιδανικά του, που κάποτε έτρεχε στα ελληνοαλβανικά σύνορα φωνάζοντας «αέρα» δεν υπάρχει πια. Στην θέση του είναι ένας άλλος, μικρός και αλλαγμένος, που δεν γνωρίζει την ιστορία του, είναι φοβισμένος και σε κοιτάει χαμηλώνοντας τα μάτια, ζητώντας να τον ελεήσεις. Συνεπώς, αυτά τα λεωφορεία του αξίζουν όπως και αυτοί που αποφάσισαν πως του αξίζουν και που φυσικά δεν τα έχουν χρησιμοποιήσει ούτε μια φορά, έτσι για για να μας δείξουν ότι αξίζουν!
Η καλλιτεχνική ενόραση της διπλής λήψης του θέματος από τις δυο διαφορετικές γωνίες, μαρτυρά την δύναμη της στιγμής που αιχμαλωτίζεται. Το αετίσιο σπινθηροβόλο βλέμμα του λεωφορειοδηγού, οριοθετεί και διαγραμμίζει το διάκενο καθώς αποφασίζει να ξεκινήσει για άλλο ένα δρομολόγιο, μέσα στα τόσα αυτής της πικρής ζωής. Παρατηρήστε την αντανάκλαση του παππού με το καπελάκι, στο τρίτο παράθυρο μετά το παράθυρο του οδηγού. Βλέμματα διαφορετικά μα τόσο ίδια.
Πριν μερικά χρόνια, πριν την έναρξη του δρομολογίου, θα έπρεπε να βγει ο σταθμάρχης από το μικρό γραφειάκι του και να σφυρίξει την αναχώρηση. Όμως σήμερα όλα έχουν αλλάξει. Το περίπτερο, μες τα γκράφιτι και την βρωμιά, είναι από χρόνια κλειστό. Το ίδιο και το σταθμαρχείο. Περιστασιακά τα βράδια, οι εξωτερικοί χώροι του γίνονται αποχωρητήριο από τους ανθρώπους, όχι από τα ζώα. Ζώα δεν κυκλοφορούν στην περιοχή.
Δείτε πόσο αρμονικά δένουν τα χρώματα της βρωμιάς, της σιχασιάς και της σκουριάς. Όλα μαζί στο χαρμάνι του χρόνου, συνθέτουν κατατονικές εικόνες καθημερινής μαζικής μεταφοράς. Παρατηρήστε την δεύτερη εικόνα η οποία συμπληρώνει αρμονικά την πρώτη. Η κοπέλα με το ραφ πουκάμισο, τα ροζ ακουστικά της δεύτερης κοπέλας που κάθεται μπροστά. Την στιβαρή ρόδα του ταλαιπωρημένου οχήματος. Το λευκό, το γαλάζιο και το κίτρινο χρώμα. Την κυρία με τις φουστάνες και τις μαντήλες. Τον ξεχασμένο στύλο της κολόνας που δεν στηρίζει πια τίποτα. Στέκει εκεί , κυρτωμένος ελαφρά για να μας θυμίζει την πληγωμένη μας κανονικότητα. Ίσως να σηματοδοτεί μια πιθανή αλλαγή στο κροπάρισμα της φωτογραφίας, μια διαφορετική θέαση που ξεφεύγει από τα καθιερωμένα.
Νέο καλλιτεχνική δράση, αυτή την φορά στις παρυφές της λεωφόρου Συγγρού, απέναντι από το μετρό. Σε ένα κεντρικό σημείο, πολύ κοντά στο Σύγχρονο Μουσείο Τέχνης. Απολαύστε και για άλλη μια φορά, χαιρετίστε τους δημιουργούς του. Δεν ενστερνίζομαι την φράση «μαζί τα φάγαμε» αλλά πιστεύω πέρα ως πέρα ότι μας ταιριάζει η φράση «μαζί υπομείναμε».